p-ISSN: 1300-0551
e-ISSN: 2587-1498

Aksel ÇELİK1, S. Rana VAROL2, Faruk TURGAY2, Ebru SEZER2, Taner ONAT3, S. Oğuz KARAMIZRAK4

1Dokuz Eylül Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, İzmir
2Ege Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, İzmir
3Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, İzmir
4Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Spor Hekimliği Anabilim Dalı, Bornova, İzmir

Anahtar Sözcükler: Süperoksit dismütaz, katalaz, paraoksonaz, malondialdehit, antrenman, egzersiz, yaş

Öz

Yaşlanma ve kirlenen çevrenin oksidan stresi arttırdığı, aerobik egzersizin ise antioksidan kapasiteyi desteklediği belirtilmektedir. Ancak hangi tip egzersizin orta ve ileri yaş gruplarında daha yararlı olduğu konuları belirsizdir. Bu çalışmada bu yaşlardaki erkeklerde aerobik ve anaerobik nitelikte iki farklı antrenmanın kanda oksidan ve antioksidan parametreler üzerine etkileri ve bunun yaşla ilişkisi, maksimal bir akut egzersize yanıtlarla birlikte incelendi. Orta (40-60 yaş) ve ileri yaş (65 yaş ve üstü) sağlıklı erkek sporcu ve kontrol grupları oluşturuldu. Her iki yaş grubunda uzun mesafeci atlet, sprinter ve sedanterler dokuzar kişi olmak üzere 54 katılımcı vardı. Basamaklı artan yüklenmeli tüketici bir egzersiz öncesi ve sonrası alınan kan örneklerinde oksidan ve antioksidan parametreler olarak süperoksid dismütaz (SOD), katalaz (CAT) ve paraoksonaz (PON1) enzim aktiviteleri ve malondialdehid (MDA) düzeyleri belirlendi. Tüm bu parametreler için, gerek iki yaş grubu arasında, gerekse aynı yaş grubu sporcu ve kontrollerin bazal değerlerinde anlamlı bir farklılık bulunmadı (p>0.05). Katılımcıların tüketici egzersize bu parametreler açısından verdikleri yanıtlar da anlamlı düzeyde farklı değildi ve kronik etkidekine benzer bir eğilim gösterdi. Yaş ve bu kan parametreleri arasında anlamlı ilişki yoktu. Kronik aerobik ve anaerobik antrenmanın oksidan ve antioksidan sistem üzerindeki etkisi egzersizin tipi ve yaş aralıklarından bağımsız gelişti.